Początek 2020 roku na stałe wpisał się w historię ludzkości: to właśnie wtedy świat się zatrzymał za sprawą pandemii wywołanej przez SARS-COV-2. Wiele krajów wprowadziło mniej lub bardziej drastyczne ograniczenia, takie jak zakaz przemieszczania się, zamknięcie przestrzeni publicznych, zmniejszenie dostępu do wielu usług, etc. Również i edukacja zaczęła działać inaczej: szkoły na długo zostały zamknięte, a uczniowie i nauczyciele musieli przejść na tryb nauczania zdalnego, co wymagało redefinicji dotychczasowych praktyk dydaktycznych oraz refleksji nad możliwością osiągnięcia zamierzonych celów edukacyjnych. Zmiana ta była szczególnie istotna dla procesu kształcenia językowego, którego celem nadrzędnym jest wykształcenie u uczących się umiejętności komunikowania się w języku docelowym, co z kolei jest uwarunkowane w dużej mierze przez interakcję osadzoną w kontekście zbliżonym do autentycznego.
Przez miniony rok kształcenie językowe w dobie pandemii przeszło również istotną zmianę – pierwsza faza „kształcenia pandemicznego” zaskoczyła wszystkich – nauczycieli, uczniów, rodziców i dyrektorów szkół, a rozwiązania dydaktyczne stosowane na wiosnę 2020 roku w dużej mierze były reakcją na zmieniającą się szybko rzeczywistość. Po wakacjach i prawie dwóch miesiącach kształcenia tradycyjnego druga faza nauczania zdalnego była już oczekiwana przez wszystkich, a jednocześnie lepiej przygotowana. Interesujące jest zatem porównanie praktyk edukacyjnych stosowanych przez nauczycieli w tych dwóch różnych sytuacjach.
Czas pandemii pozwolił zweryfikować, na ile aktualne są pojęcia takie jak kształcenie hybrydowe, odwrócona klasa, autonomia i autonomizacja uczniów, motywacja, ocenianie, refleksyjna praktyka i czy mają realne przełożenie na działania podejmowane przez nauczyciela języka obcego pracującego w trybie zdalnym. Czy nauczyciel dysponuje wystraczającymi umiejętnościami dotyczącymi nowych technologii, aby móc w pełni korzystać z ich potencjału w czasie nauki zdalnej? Czy umie wykorzystać wielokanałowość ogólnie dostępnych narzędzi informatycznych? Czy wie, w jaki sposób i za pomocą jakich technik sprawdzać umiejętności uczniów? Czy umie utrzymać motywację uczniów na właściwym poziomie? Czy potrafi ich wdrażać do samodzielnego uczenia się? Czy uczniowie są wystarczająco przygotowani do wzięcia odpowiedzialności za swój proces uczenia się? Czy umieją się uczyć w trybie zdalnym? W jaki sposób korzystają z materiałów dostępnych w przestrzeni wirtualnej? W jaki sposób radzą sobie ze stresem towarzyszącym pandemii? To tylko przykłady pytań, które mogą być przyczynkiem do refleksji nad kształceniem językowym w dobie pandemii, której chcielibyśmy poświęcić numer 57/2 (2021) czasopisma Neofilolog.
Zapraszamy do przesyłania artykułów, w których zostaną poruszone następujące kwestie związane z procesem kształcenia językowego:
Teksty należy przesyłać do 30 kwietnia 2021 roku za pomocą platformy Pressto (przejdź).
Wytyczne dla autorów są dostępne również na platformie Pressto (przejdź).
Redaktorzy numeru
dr hab. Radosław Kucharczyk: r.kucharczyk@uw.edu.pl
dr hab. prof. ucz. Jarosław Krajka: jarek.krajka@umcs.pl